Lenfoma, lenf sistemi adı verilen bağışıklık sisteminin bir parçasında başlayan kanserli bir hastalıktır. Lenf sistemi, vücutta enfeksiyonlarla mücadelede önemli bir rol oynayan lenf düğümleri, lenf damarları, dalak, tonsil ve lenfoid dokuları içerir. Lenfomalar, lenfosit adı verilen bağışıklık hücrelerinin anormal şekilde büyüyerek kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu oluşur.
Lenfoma, iki temel türde sınıflandırılır:
- Hodgkin Lenfoma (Hodgkin Hastalığı): Belirli tip Reed-Sternberg hücreleri adı verilen anormal hücrelerin varlığı ile karakterizedir. Hodgkin lenfoma, diğer lenfomaların yanı sıra lenf bezlerinin şişmesi, ateş, gece terlemeleri ve kilo kaybı gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
- Non-Hodgkin Lenfoma (Non-Hodgkin Hastalığı): Hodgkin dışında kalan tüm lenfomaları kapsar ve oldukça çeşitli alt tipleri vardır. Non-Hodgkin lenfomalar daha yaygındır ve Hodgkin lenfomadan daha farklı belirtiler ve prognozlar gösterebilirler.
Lenfomanın kesin sebepleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri ve olası sebepler şunlardır:
- Genetik Faktörler: Ailesinde lenfoma öyküsü olan kişilerde lenfoma riski artabilir.
- Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, özellikle HIV/AIDS veya organ nakli sonrasında, lenfoma riski yükselir.
- Enfeksiyonlar: Bazı virüsler, lenfomaların gelişimine katkıda bulunabilir. Örneğin, Epstein-Barr virüsü Hodgkin lenfoma ile ilişkilendirilmiştir.
- Kimyasal Maddeler ve Radyasyon: Belirli kimyasal maddeler veya radyasyona maruz kalma, lenfoma riskini artırabilir.
- Yaş: Lenfoma, genellikle orta ve ileri yaşlarda daha sık görülür, ancak her yaşta ortaya çıkabilir.
- Cinsiyet: Bazı lenfoma türleri erkeklerde daha yaygın olarak görülür.
Lenfoma tanısı, lenf bezlerinde yapılan biyopsi ve diğer görüntüleme ve laboratuvar testleri ile konulur. Tedavi, lenfoma türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve kemik iliği nakli gibi yöntemler kullanılabilir.
Lenfomalar, erken teşhis ve uygun tedavi ile tedavi edilebilir ve bazı durumlarda tamamen iyileşme şansı vardır. Bu nedenle, lenfoma belirtileri gösteren kişilerin bir sağlık uzmanına başvurarak değerlendirme yaptırması önemlidir.
